Αγωνίστριες της Πανδημίας

WOMEN'S HISTORY MONTH (?)

Αγωνίστριες της Πανδημίας

Sleep of reason produces monsters, oil on canvas, 2013, private collection, Rania Emmanouilidou

Αγωνίστριες της Πανδημίας

Από τη Latanya Mapp Frett*
Δημοσιεύθηκε στο openDemocracy

 

Διάρκεια Ανάγνωσης: 5-6 λεπτά

Μετάφραση: Δήμητρα Γκουζιώτη

Επιμέλεια: Άννα Γκόνη

Κείμενο Ήχου - Αφήγηση: Χάρης Παυλίδης

 

Οι Αρχές παγκοσμίως χρησιμοποιούν την πανδημία ως πρόφαση τόσο για την καταπίεση που ασκούν, όσο και για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας των φύλων. Είναι, λοιπόν, καιρός να αντισταθούμε.

Η κρίση που προκάλεσε ο κορονοϊός διαφοροποιείται ανά την υφήλιο. Η Ευρώπη αρχίζει να μειώνει τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας, ενώ η μετάδοση του ιού στην Ασία και τη Λατινική Αμερική αναμένεται σύντομα να χτυπήσει κόκκινο. Στην Αφρική, η κρίση δεν έχει ακόμα κορυφωθεί. Ωστόσο, σε ολόκληρο τον κόσμο, παρατηρείται έξαρση του κρατικού αυταρχισμού, της στρατιωτικοποίησης, της ξενοφοβίας και του ρατσισμού.

Είναι γεγονός ότι η πανδημία έχει δημιουργήσει νέες μορφές ακτιβισμού παγκοσμίως - από διαδηλώσεις στους δρόμους, με πολίτες στα αμάξια και στα ποδήλατα τους, μέχρι διαδικτυακές κινητοποιήσεις. Ανησυχία προκαλεί, ωστόσο, ο αυξανόμενος αριθμός κρατών που καταπιέζουν τους πολίτες υπό το πρόσχημα της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της τήρησης των αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση του κορονοϊού.

Τα μέτρα αυτά, σε συνδυασμό με τη σκληρή πραγματικότητα της κρίσης στον τομέα της δημόσιας υγείας, απειλούν την υπόσταση και τη λειτουργία των φεμινιστικών καθώς και άλλων γνωστών κινημάτων ζωτικής σημασίας για την επίτευξη της κοινωνικής αλλαγής. Πριν από την πανδημία, αυτά ακριβώς τα κινήματα κρατούσαν γερά, παρά τις πιέσεις αυταρχικών, συντηρητικών και λοιπών καταπιεστικών δυνάμεων.

Συγκεκριμένα, στην Τιφλίδα, την πρωτεύουσα της Γεωργίας, η Nattan Guliashvili από το Women’s Initiatives Supporting Group (WISG) -φεμινιστική οργάνωση που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των γυναικών- δήλωσε ότι η απαγόρευση κυκλοφορίας είναι γνώριμη στους κατοίκους της χώρα της. Όπως αναφέρει, τόσο η ακτιβιστική δράση των πολιτών, όσο και μια απλή, καθημερινή τους βόλτα, αντιμετωπίζονται από την κυβέρνηση με απειλές και πρακτικές εκφοβισμού.

Το WISG αποτελεί μέρος ενός δυναμικού κινήματος υπέρ του φεμινισμού και των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, το οποίο αντιστέκεται στην ένωση κράτους και εκκλησίας στη Γεωργία, όπου Αρχηγοί της ορθόδοξης εκκλησίας με μεγάλη επιρροή εκμεταλλεύονται την πανδημία για να καλλιεργήσουν κλίμα ομοφοβίας. Συγκεκριμένα, υποστηρίζουν ότι ο κορονοϊός επέρχεται ως Θεία Τιμωρία για τις αμβλώσεις, καθώς και για τους γάμους ομοφυλόφιλων.

Η ιστορία του συγκεκριμένου κινήματος ζωντανεύει στη νέα σειρά ντοκιμαντέρ με τίτλο “Fundamental: Gender Justice. No Exceptions.” (μτφρ. Θεμελιώδες Δικαίωμα: Ισότητα των Φύλων. Καμία Εξαίρεση.) και κυκλοφορεί στο YouTube υπό την αιγίδα του οργανισμού Global Fund for Women, του οποίου πρόεδρος είναι η αρθρογράφος, Latanya Mapp Frett.

Δείτε ολόκληρο το επεισόδιο εδώ.

Σκηνοθετημένη από τη βραβευμένη δις με Όσκαρ Sharmeen Obaid-Chinoy, η σειρά ντοκιμαντέρ αναδεικνύει το έργο ηγετικών στελεχών από ακτιβιστικά κινήματα. Πρόκειται για ντοκιμαντέρ τα οποία μας καλούν να κατανοήσουμε σε βάθος τους μηχανισμούς μέσα από τους οποίους η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως διαμορφώνει τόσο τη δημόσια, όσο και την προσωπική ζωή των ακτιβιστών και ακτιβιστριών που αγωνίζονται για την ισότητα των φύλων.

 

Οι ιστορίες που παρουσιάζονται στη συγκεκριμένη σειρά αντανακλούν τη σύγχρονη δυστοπία που βιώνουμε από την αρχή της πανδημίας. Ακτιβιστές και ακτιβίστριες από όλο τον κόσμο αγωνίζονται για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας των φύλων, εκθέτοντας τον εαυτό τους συχνά σε άκρως επικίνδυνες καταστάσεις λόγω της πολιτικής τους δράσης απέναντι σε αυταρχικά καθεστώτα και μηχανισμούς καταπίεσης. Κρίσεις όπως αυτή του κορονοϊού φανερώνουν -και αυξάνουν- τα ρίσκα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι αυτοί.

Μπορείτε να δείτε ολόκληρη τη σειρά εδώ.

Στην Αίγυπτο, αλλά και σε άλλες χώρες, γυναίκες που μάχονται υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανήκουν στις δεκάδες χιλιάδες πολιτών που φυλακίστηκαν χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες ή να έχουν προσαχθεί σε δίκη. Έχουν στοχοποιηθεί λόγω του φύλου τους, της ακτιβιστικής τους δράσης και των πολιτικών τους πεποιθήσεων. Οι γυναίκες αυτές δεν θα έπρεπε να έχουν συλληφθεί και προφυλακιστεί, πόσο μάλλον να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο κάθειρξης.

Η φυλάκισή τους αυξάνει τον κίνδυνο να νοσήσουν ή ακόμα και να χάσουν τη ζωή τους. Ο οργανισμός Global Fund for Women, σε συνεργασία με την τοπική ομάδα για τα δικαιώματα της γυναίκας, ονόματι “Nazra”, με έδρα την Αίγυπτο, ζητά την αποφυλάκιση των υπέρμαχων της ισότητας των φύλων παγκοσμίως και ξεκινά στον απόηχο του κορονοϊού το κίνημα  #LetThePrisonersOut.

Death and the knight, oil on canvas, 2014, private collection, Rania Emmanouilidou

Επομένως, η κρίση της πανδημίας πολλαπλασιάζει τις απειλές εις βάρος όλων των ακτιβιστών και ακτιβιστριών (φυλακισμένων ή μη), όσο κυβερνήσεις και θεσμοί σε όλον τον κόσμο χρησιμοποιούν την πανδημία ως κάλυψη για τις αυταρχικές τους πρακτικές  —  πρακτικές με τις οποίες επιβάλλουν αυστηρές κυρώσεις στις διαμαρτυρίες, τις κινητοποιήσεις, τον ακτιβισμό και γενικότερα, στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

• Σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ, πολιτικοί εκμεταλλεύονται την υγειονομική κρίση και επικυρώνουν νόμους κατά των αμβλώσεων, χαρακτηρίζοντας τες ως μη αναγκαίες ιατρικές επεμβάσεις.

• Στην Ουγκάντα, η αστυνομία έκανε έφοδο σε καταφύγιο άστεγων νέων ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, χτυπώντας και συλλαμβάνοντας δεκάδες, με πρόσχημα την πιθανή μετάδοση του ιού.

• Στην Ονδούρα, ο πρωθυπουργός Juan Orlando Hernández κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω του κορονοϊού, αναστέλλοντας το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου.

«Αυτή τη στιγμή, πρωταρχικό μας μέλημα είναι να βοηθήσουμε τα αδύναμα και περιθωριοποιημένα κατώτερα κοινωνικά στρώματα», δηλώνει η Nattan από τη Γεωργία. Παράλληλα, διευκρινίζει ότι απώτερος στόχος των κινημάτων είναι η θέσπιση νόμων που θα διασφαλίζουν «ισότιμη και καθολική πρόσβαση στο σύστημα υγείας, στους μισθούς και σε ένα ασφαλές περιβάλλον για όλους τους πολίτες ανεξαιρέτως».

Ο κορονοϊός μάς δείχνει τόσο τη σημασία αυτών των κινημάτων, όσο και την απειλή που αποτελεί γι’ αυτά η τρέχουσα πανδημία. Γι’ αυτό και χορηγοί των κινημάτων αυτών, όπως ο οργανισμός Global Fund for Women, οφείλουν να στηρίξουν τις συγκεκριμένες κινητοποιήσεις χρησιμοποιώντας το δημόσιο βήμα τους. Σύμφωνα με την αρθρογράφο, δεν γίνεται να σταματήσουν οι χρηματοδοτήσεις τέτοιων οργανισμών, ειδικά σε αυτή την κρίσιμη περίοδο. Αντιθέτως, πρέπει να αυξηθούν οι βασικές, ευέλικτες και μακροπρόθεσμες επιχορηγήσεις.

«Έχουμε δεσμευτεί να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των ακτιβιστών και ακτιβιστριών και να συνεχίσουμε να προσφέρουμε τη στήριξή μας με κάθε τρόπο, ώστε να ενισχύσουμε τον αγώνα τους» δηλώνει η αρθρογράφος  Latanya Mapp Frett. «Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε την πανδημία ως μια “πύλη” -όπως αναφέρει η Ινδή συγγραφέας Arundhati Roy- η οποία θα μας οδηγήσει σε κοινωνίες πιο υγιείς, πιο ασφαλείς και πιο δίκαιες – παρά τις συνεχείς αντιδράσεις των οπισθοδρομικών δυνάμεων».

 

 

*ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ

Η Latanya Mapp Frett είναι Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος του Global Fund for Women, οργανισμού που χρηματοδοτεί γυναικείες οργανώσεις και κινήματα που υποστηρίζουν την ισότητα των φύλων.

Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 29 Απριλίου 2020. Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο openDemocracy με διαφορετικές εικόνες.

Πηγή: https://www.opendemocracy.net/en/5050/covid-19-poses-existential-threat-human-rights-activists-worldwide/