Εαρινό Εξάμηνο/ Welcome to Hell

Εαρινό Εξάμηνο/ Welcome to Hell

Φιλοσοφική Σχολή, Α.Π.Θ., Μάρτιος 2021, φωτογραφία: Χαρά Μπαλατσού

   Editorial #5 Εαρινό Εξάμηνο/ Welcome to Hell

Γράφει η Δώρα Ψωμά

Αφηγείται ο Χάρης Παυλίδης

Εικόνες από τη Χαρά Μπαλατσού

 Είδα τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου χαλασμένα από την τρέλα,  

 λιμασμένα υστερικά γυμνά,

                           Ουρλιαχτό, Καντίς και άλλα ποιήματα,

                   Άλλεν Γκίνσμπεργκ, μτφρ. Άρης Μπερλής,

                                                   εκδόσεις ΑΓΡΑ, 2008

Αυτοί είναι οι δύο πρώτοι στίχοι από το «Ουρλιαχτό» που ο Γκίνσμπεργκ έγραψε -ουρλιάζοντας- στα μέσα της δεκαετίας του ’50 στο Σαν Φρανσίσκο. Λίγο καιρό μετά, ο Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς θα προλόγιζε το ποίημα, προειδοποιώντας μας στις δύο τελευταίες αράδες της εισαγωγής:

«Σηκώστε τα φουστάνια σας, κορίτσια, θα περάσουμε από την Κόλαση».

Από τότε, πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στον κόσμο, στην ποίηση και στο φοιτητικό κίνημα, και άλλα τόσα έχουν μείνει ίδια. Οι γενιές δεν διαδέχονται πλέον η μία την άλλη, αλλά μαθαίνουν να συνυπάρχουν. Οι boomers με την Gen Z κυκλοφορούν στον ίδιο χώρο, φέρνοντας όμως διαφορετικές ιδέες στο τραπέζι. Τι θα έκαναν οι μπητ και οι χίπις αν ήταν τώρα φοιτητές και φοιτήτριες; Τι κάνουν τώρα, που είναι καθηγητές, καθηγήτριες, πολιτικοί, και πρυτάνεις; Τι κάνουμε όλοι οι ενδιάμεσοι ατενίζοντας το μέλλον μιας κοινωνίας μετά -όπως ελπίζουμε- από την πανδημία; Τι κάνουμε κατά τη διάρκεια της;

Διανύοντας -με ουρλιαχτά- τον δωδέκατο μήνα της πανδημίας της Covid-19  και ξεκινώντας ένα ακόμα online εξάμηνο σπουδών, μάθαμε να αναλύουμε στατιστικά για κρούσματα και θανάτους, να διαλέγουμε τα καλύτερα αντισηπτικά και μάσκες, να κρατάμε τις κοινωνικές αποστάσεις, να συνδεόμαστε και να χαριεντιζόμαστε μέσω zoom.    

        -  Είναι καλή η σύνδεσή σας;

        -  Με ακούτε; Εγώ δεν σας ακούω…

        -  Ωχ, με πέταξε πάλι έξω!

        -  Βγες και ξαναμπές!

Αυτές τις λέξεις μάθαμε να τις χρησιμοποιούμε πιο συχνά απ’ το «Σ’ αγαπώ» ή «Πού θα κοιμηθούμε απόψε;» ή «Πάμε για κρέπα στη Ναβαρίνου!».

Δεν είναι όμως μόνο τι μάθαμε, αλλά και τι ξεμάθαμε. Ξεμάθαμε να αγκαλιάζουμε τις φίλες και τους φίλους μας, να βγαίνουμε βόλτα χωρίς κωδικό 666, να μπαινοβγαίνουμε στα αμφιθέατρα και στα εργαστήρια της σχολής μας κουβαλώντας βιβλία και σημειώσεις, ιδέες και απογοητεύσεις για πράγματα όμορφα, όπως μια εργασία δημιουργικής γραφής στη Μεταμοντέρνα Ποίηση.

Είδα τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου ξεχαρβαλωμένα απ’ τα πίξελς,

τετραγωνισμένα θολά θαμπά,

Για όλες και όλους εμάς, τις φοιτήτριες και τους φοιτητές του ελληνικού πανεπιστημίου, το ρημάδι το Εαρινό Εξάμηνο φαντάζει σαν μία διαδρομή μέσα από την Κόλαση: να διαβάσουμε, να γράψουμε εργασίες, να τις κάνουμε εγκαίρως submit, να στείλουμε και να απαντήσουμε σε άπειρα e-mail, φροντίζοντας να ξεκινήσουμε με τη φράση: «Ελπίζω αυτό το e-mail να σας βρίσκει καλά…».

Όχι, αυτό το e-mail δεν με βρίσκει καλά και είμαι σίγουρη ότι ούτε την καθηγήτρια στην οποία το στέλνω την «βρίσκει καλά».

Κατάληψη Πρυτανείας Α.Π.Θ., Μάρτιος 2021, φωτογραφία: Χαρά Μπαλατσού

 

Κάπου εδώ, με αυτή τη συνειδητοποίηση, ξεκινά η διαδρομή στην Κόλαση. Στα λόγια που γράφουμε συμβατικά χάριν πρωτοκόλλου και «καλών τρόπων». Στα λόγια που δεν ξεστομίζουμε. Στα λόγια που θα θέλαμε να πούμε. Στα λόγια που χάνονται στη μετάφραση. Στις λέξεις που χορεύουν μανιασμένα μες στο κεφάλι μας και ψάχνουν δίοδο να βγουν προς τα έξω. Ενίοτε και ως ουρλιαχτό.

Ο Γκίνσμπεργκ που διδαχθήκαμε στο μάθημα της Μεταμοντέρνας Ποίησης δεν θα έγραφε ποτέ «Ελπίζω αυτό το ποίημα να σας βρίσκει καλά». Ο Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς θα ωρυόταν: «Μπαίνουμε στην Κόλαση». Ακόμα και ο Γουίτμαν από τα βάθη του προπερασμένου αιώνα θα μας ράπιζε με την προτροπή:

Βγάλτε τις κλειδαριές από τις πόρτες!

Βγάλτε τις πόρτες απ’ τους μεντεσέδες!

Η ποίηση, η κοινωνία, η εκπαίδευση, η οικονομία, η πολιτική και πάλι η ποίηση. Και οι μεταφράσεις. Το TTP έκανε μεγάλο αγώνα για να μείνει ενεργό όλο αυτό το διάστημα, αλλά δεν τα κατάφερνε πάντα. Μετά από τον μαραθώνιο υποτιτλισμού για το TiSFF και τα 55α Δημήτρια, πέσαμε σε μερική αδράνεια. Πώς να σηκώσει μια εθελοντική ομάδα ένα ολόκληρο φεστιβάλ στις πλάτες της και να μην λυγίσει; Πήραμε άδεια από τη σημαία, ξεκουραστήκαμε, ανασυνταχθήκαμε, επανήλθαμε.

Στο πέμπτο τεύχος του TTP ασχοληθήκαμε με το Περιβάλλον και την Κοινωνία. Επιλέξαμε, μεταφράσαμε και ηχογραφήσαμε για το ελληνόφωνο κοινό κείμενα από συγγραφείς που πάνε να δώσουν μια εξήγηση, μια λύση ίσως σε ερωτήματα που μας απασχολούν… Πώς στην ευχή μπορούμε να μάθουμε κάτι από την πανδημία; Πώς θα μάθουμε να συμβιώνουμε με τα δάση, τα άγρια ζώα αλλά και με τον άνθρωπο, όταν αυτός μεταβάλλεται σε άγριο ζώο; Πώς θα θέσουμε την τεχνολογία στην υπηρεσία της διατροφικής αλυσίδας και τέλος, πώς θα συνάψουμε ειρήνη με ανθρώπους που αρνούνται την ύπαρξη της πανδημίας ή όσες και όσους υποκύπτουν σε θεωρίες συνωμοσίας;

Κτηνιατρική Σχολή, Α.Π.Θ., Μάρτιος 2021, φωτογραφία: Χαρά Μπαλατσού

Για τις εικόνες που φιλοξενούμε στα άρθρα του πέμπτου, εαρινού μας τεύχους στο TTP, ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον Heinz Troll, Γερμανό φωτογράφο που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Οι φωτογραφίες του Heinz από τη συλλογή του με τίτλο “Urban Spaces” συνοδεύουν τα άρθρα μας θεματικά. Αστικά τοπία, ανθρώπινη παρουσία – και απουσία, μερικά ζώα, πράσινο όπου και όπως μπορεί να υπάρξει. Παρίσι, Λονδίνο, Λος Άντζελες και προάστια. Ο φωτογράφος αιχμαλωτίζει με τον πλέον εύγλωττο τρόπο αυτό που ονομάζουμε αντιζωή -ή κόλαση- στο προκατασκευασμένο αστικό περιβάλλον, μακριά από τη φύση και τη ζωή όπως θα έπρεπε να είναι. 

Η ώρα περνά και οι σελίδες από το «Ουρλιαχτό» του Γκίνσμπεργκ έχουν γεμίσει με υπογραμμίσεις. Όλους τους στίχους τους θέλω, όλους! Αλλά θα αρκεστώ σε αυτούς, αφιερωμένους σε όλα τα μέλη του TTP, παλιά και νέα, σε όλες και όλους τους φίλους…

…που πέρασαν απ’ τα πανεπιστήμια με μάτια ανοιχτά κι αχτινοβόλα,

που αποβλήθηκαν από τις ακαδημίες γιατ’ ήσαν λέει τρελοί κι

            εξέδιδαν άσεμνες ωδές στα παράθυρα της νεκροκεφαλής

This is a hell of a marathon. Welcome!